In welke maand het was, of welke dag? Ik weet het niet meer. Zelfs in welk seizoen het was of in welke stad weet ik niet meer. Ik weet nog wel wat Mart tegen mij zei die avond, ergens in het land.

De redactie, of beter gezegd, de presentatoren (de gezichten) waren uitgenodigd bij een voetbalwedstrijd. Niet als toeschouwers voor de duidelijkheid, maar als spelers. Daar stond ik dan als nieuweling. Net een week bij de NOS en ineens zat ik in een kleedkamer met mannen die ik alleen maar van de TV kende. Nou, dat durf ik nu wel te zeggen, dat is intimiderend. Kees Jansma, Tom Egbers, maar ook de commentatoren Evert ten Napel en Frank Snoeks en uiteraard Mart Smeets! De zilverrug van het stel. Niet door zijn gedrag maar door zijn aura en juist door zijn rust. Ergens die avond zei Mart een zin tegen mij die ik nog honderden keren heb aangehaald. Tegen mezelf en tegen anderen. "Presenteren is als wijn, het duurt heel lang voordat het goed is." Deze wijsheid viel niet meteen bij mij, maar naarmate ik langer bezig was in dit vak, hoe meer ik mij de kracht van zijn woorden realiseerde.

Mart Smeets is een kunstenaar. Met open mond heb ik gekeken naar zijn vakmanschap. Zonder beelden, die werden er achteraf bij gezocht, sprak Mart bijvoorbeeld een samenvatting van de Tour de France in. "Hoe lang moet het zijn", vroeg hij dan aan de eindredacteur. "Ongeveer 1.30 minuut, Mart." En daar kwam een verhaal van precies 1 minuut en 30 seconden. Zonder eeh of aah.... De etappe was in zijn verhaal spannender dan die in werkelijkheid was geweest. En niet omdat hij er feiten bij verzon. Maar door zijn op kennis en passie gebaseerde woorden en zijn oprechte enthousiasme voor de sport. Fenomenaal.

Net zoals de manier waarop hij mij in beeld gedag zei nadat ik mijn laatste uitzending bij Studio Sport had gedaan.
Mart zat in Frankrijk, waar anders. Zijn woorden van waardering, namens de hele redactie, raakten mij. Maar ik hield het droog. Tot ik na de uitzending naar mijn auto liep. Ik realiseerde mij dat er een einde was gekomen aan 12 jaar Studio Sport. Ik stapte in, deed mijn gordel om en de radio aan.

Alsof de duvel ermee speelde, hoorde ik het Britse trio Keane uit de speakers:

This is the last time
That I will say these words
I remember the first time

Gejankt heb ik. Net zoals Toine van Peperstraten zeg maar, alleen bij mij zag niemand het. Twintig minuten lang. Mart had mijn traansluizen met zijn woorden geopend. Zonder dat hij er erg in had. Zo opent Mart Smeets op TV, in zijn boeken en zijn columns, al bijna 50 jaar onze sportharten. Met als resultaat dat we in het verhaal van de wedstrijd gezogen worden. Mart laat bovendien al jaren zien dat hij zijn eigen woorden heeft waargemaakt. Hij is een prachtige wijn. Een bordeaux, een Château Canon-la-Gaffelière, dat is een Premier Grand Cru de Saint-Émilion. Een wijn met een stevig karakter. Confronterend soms, aanwezig maar ook heel elegant.

Mart, dank voor je woorden van toen en je voortdurende vakmanschap.
Santé!!

Humberto Tan voor BNR Sportzaken
22 november 2014
 

"Moge Allah je straffen". Dat waren de pikantste woorden van deze week. Het dissidente PvdA-Kamerlid Selcuk Öztürk sprak deze verwensing uit tegen collega Ahmed Marcouch. Fractievoorzitter Diederik Samsom gaf toe dat hij zich door deze woorden bedreigd voelde.

Uren discussies om de "neuzen dezelfde kant op te krijgen" had niks opgeleverd. Samen met collega kamerlid Kuzu stapte Öztürk uit de PvdA-fractie. Of werden ze er uitgezet?
Uiteraard staan de kranten bol van de scheur in de PvdA. De leider ziet het uit zijn handen glijden. Hij wist dat de bom ooit zou barsten want de twee kamerleden lagen al langer niet goed in de groep. Zoiets voel je, zoiets weet je.

Zou Guus Hiddink ook voelen of weten dat de groep op een ander spoor zit dan hij? Het kan toch niet dat vier van de vijf wedstrijden zijn verloren onder de huidige bondscoach? Verliezen hoort bij sport, maar als ik naar de groep kijk, voelt het niet als een groep. Van Persie en Huntelaar onderstreepten mijn gevoel toen ze, duidelijk in beeld zichtbaar, elkaar de les lazen over wie wat had moeten doen. Robben laat na de nederlaag tegen Mexico doorschemeren dat hij heimwee heeft naar het 5-3-2 systeem van Louis van Gaal. Niet echt het beeld van een eensgezind team.
Hiddink weet het en ziet ook dat het schuurt en bijna is gescheurd. Anders had hij niet de belofte gedaan om op te stappen bij verlies tegen Letland. Maar de geest is al uit de fles. Zelfs bij winst lijken de verhoudingen verstoort. De geloofwaardigheid van een leider hangt samen met het resultaat van zijn beslissingen. Zonder resultaat worden zijn woorden niet meer gehoord.

Ik ben er niet bij in de kleedkamer, maar de verwensingen en verwijten naar elkaar zullen niet van de lucht zijn. Dat hoop ik in ieder geval. Elkaar flink de waarheid vertellen in een groep kan louterend werken. Tenzij er zoveel venijn achter zit, dat de woorden als bedreigend worden ervaren. Zoals tijdens de discussie binnen de PvdA, het afschuwelijke "moge Allah je straffen". Maar wat er bij Oranje ook gezegd is, of wat het resultaat ook is, het sentiment is zo slecht dat zelfs een overwinning zal voelen als een druppel op een gloeiende plaat.

Humberto Tan voor BNR Sportzaken
15 november 2014